Nowa strona 1

Alba - jest długą, białą szatą, sięgającą do kostek, z długimi rękawami.
Ambona - trybuna do odczytywania tekstów liturgicznych. najczęściej składa się z wyodrębnionych elementów: podstawy, korpusu z parapetem, baldachimu i schodów. Z ambony obwieszczane są słowa Biblii, czyli czytania mszalne i Ewangelia. Z ambony wygłaszane jest też kazanie.
Bazylika - typ kościoła o nieparzystej liczbie naw, z których środkowa jest wyższa od bocznych
Celebrans - członek ludu Bożego należy do zgromadzenia liturgicznego, Na mocy święceń jest on głównym liturgiem i przewodniczącym czynności liturgicznych. Zwykle celebransem jest biskup lub kapłan. Niektórym określonym czynnościom liturgicznie może przewodniczyć diakon.
Ceroferariusz - ministrant niosący pochodnię
Chrzcielnica - kamienne, brązowe lub drewniane naczynie z wodą święconą przeznaczoną do sakramentu chrztu, kształtem przypomina wielki puchar, wykonana z kamienia lub metalu, jest zatem symbolem odrodzenia z wody i z Ducha świętego. Zapalanie świecy chrzcielnej od paschału symbolizuje otrzymanie życia nadprzyrodzonego od Chrystusa.
Cingulum - Pasek, z łacińska zwany także cingulum, jest jakby sznurem z frędzlami na obu. końcach, którym przepasuje się albę, gdy jest za szeroka i za długa, by dobrze leżała na liturgii.
Dalmatyka - jest szatą własną diakona. Wkłada on ją na albę i stułę.
Edikula - nisza ścienna z kamiennym obramowaniem, często mieszcząca posągi
Epitafium - tablica poświęcona pamięci zmarłego, umieszczane na ścianie lub filarze kościoła. Epitafium nie jest związane z pochówkiem
Fiala (sterczyna) - ozdobny element architektury gotyckiej w formie wąskiej wieżyczki, zwieńczonej piramidką.
Hostia - Jest to chleb przeznaczony do sprawowania Mszy świętej.
Kadzielnica - Kadzielnica, zwana inaczej trybularzem, jest metalowym naczyniem, umocowanym na łańcuszkach i zamykanym przykrywką, do którego na rozżarzone węgle sypie się ziarenka kadzidła, czyli, żywicy i wonnych ziół. Do kadzielnicy należy również łódka, czyli naczynie na ziarenka kadzidła oraz łyżka do nakładania kadzidła do kadzielnicy.
Kielich - Jest to naczynie liturgiczne, w którym w czasie Mszy świętej umieszcza się wino do konsekracji.
Komża - jest skróconą albą o szerokich rękawach.
Korporał - Ten kawałek płótna w kształcie prostokąta, rozkładany jest na ołtarzu. Na nim dopiero stawia się kielich oraz patenę z Hostią podczas liturgii eucharystycznej.
Kościół -jest świątynią chrześcijańską wzniesioną dla stałych potrzeb kultu publicznego. Sam budynek kościelny przez swoje usytuowanie, rozmiary i swoisty kształt, z daleka zwraca na siebie uwagę. kościół jest miejscem sprawowania liturgii. Centrum kościoła i kaplicy stanowi ołtarz, na którym sprawuje się przede wszystkim Eucharystię czyli Mszę Świętą. Szczególne znaczenie nadaje kościołowi oraz kaplicy przechowywanie w nim dniem i nocą, w tabernakulum Najświętszego Ciała Chrystusa. - kościół - to budynek. - kościół - to my. Kościół gromadzi się w kościele.
Kruchta - przedsionek kościoła poprzedzający główne wejście, czasami osobna jednokondygnacyjna przybudówka
Kolory liturgiczne KOLOR BIAŁY - kolor radości Używany:- Boże Narodzenie i okres Bożego Narodzenia, Uroczystość Zmartwychwstania i okres Wielkanocny, Święta ku czci Chrystusa, Święta ku czci Świętych (którzy nie byli męczennikami) KOLOR CZERWONY - kolor krwi, ognia, miłości, kolor królewski Używany: -Niedziela Palmowa, Wielki Piątek, Uroczystość Zesłania Ducha Świętego, Święta ku czci świętych męczenników KOLOR ZIELONY - kolor nadziei i życia Używany:- w niedziele zwykłe, dni powszednie okresu zwykłego w ciągu roku KOLOR FIOLETOWY - ten kolor jest znakiem pokuty i żałoby Używany:- okres Adwentu (4 tygodnie przed Bożym Narodzeniem), okres Wielkiego Postu = czas pokuty (40 dni przed Wielkanocą), w niektórych kościołach także podczas Mszy świętych pogrzebowych KOLOR NIEBIESKI Używany:- święta Maryjne KOLOR CZARNY - kolor smutku, żałoby Używany:- w niektórych parafiach podczas Mszy świętych pogrzebowych i w czasie pogrzebu KOLOR RÓŻOWY - kolor radości wśród pokuty Używany:- III Niedziela Adwentu, IV Niedziela Wielkiego Postu
Konfesjonał - miejsce w którym kapłan słucha spowiedzi świętej, Konfesjonał to przede wszystkim znak miłosierdzia Bożego i przebaczenia.
Lekcjonarz - Księga, w której zawarte zostały wybrane teksty Pisma św. dla Mszy świętej : pierwsze czytanie , psalm responsoryjny, drugie czytanie , Alleluja wraz z wersetem przed Ewangelią ,Ewangelia.
Liturgia - Jest publicznym zebraniem - zgromadzeniem. Jest służbą ludzi wobec Boga oraz służbą Boga wobec ludzi . Jest wspólną modlitwą , zgromadzeniem ludu Bożego pod przewodnictwem biskupa, reprezentowanego najczęściej przez kapłana lub diakona. Słowo "liturgia" składa się z dwóch wyrazów greckich: "lejtos" - lud "ergon" - dzieło
Mensa - płyta ołtarza
Mitra - Gdy celebransem jest biskup, wtedy do stroju kapłańskiego dochodzi mitra, pastorał, pierścień i pektorał. Mitra jest uroczystym nakryciem głowy biskupa. Składa się ona z dwóch trójkątów połączonych opaską, z dwiema wiszącymi z tyłu taśmami.
Modlitwa Eucharystyczna - Najważniejsza modlitwa we Mszy świętej.
Monstrancja - jest naczyniem liturgicznym, służącym do wystawiania Najświętszego Sakramentu w celu adorowania Go i noszenia w procesji.
Nawa - podłużne albo poprzeczne wnętrze kościoła, z podporami oddzielającymi nawę środkową od bocznych
Palka- Służy do nakrycia kielicha mszalnego. Jest to kwadratowy kawałek usztywnionego płótna.
Paliusz - Gdy liturgii Eucharystycznej przewodniczy arcybiskup metropolita, wtedy do wyżej wymienionych insygniów biskupich dochodzi jeszcze paliusz. Jest to biała taśma wełniana, szeroka około siedem centymetrów. Ma ona kształt naszyjnika na dwóch dodanych końcach, z których jeden opada na piersi, a drugi na plecy.
Pastorał - laska której używali jej biskupi, królowie i książęta, jako znaku władzy.Do liturgicznych insygniów biskupa pastorał zalicza się od XI wieku Środkowa część pastorału oznacza podporę i symbolizuje służbę ludowi oraz umacnianie jego wiary. Dolna część pastorału ostro zakończona oznacza troskę pasterza w zachęcaniu, napominaniu i karceniu.
Pektorał - To ozdobny krzyż z szlachetnego metalu, zawierający relikwie. Od XII w. nosili go na piersiach kardynałowie, biskupi i opaci..
Prezbiterium - przestrzeń kościoła przy ołtarzu głównym, przeznaczona dla duchowieństwa
Puryfikaterz - tym ręcznikiem oczyszcza się i osusza kielich oraz patenę na Hostie.
Retabulum - nastawa ołtarzowa ustawiona na podbudowie tylnej części ołtarza
Stuła - jest długą, szeroką wstęgą, lekko rozszerzoną na końcach, uszytą z tej samej tkaniny, co ornat. Biskup i kapłan noszę stułę zawieszoną na szyi i zwisającą swobodnie z przodu. Diakon natomiast zakłada stułę na kształt szarfy z lewego ramienia, ukośnie do prawego boku i tam ją spina.
Sutanna - Jest to długa do kostek suknia, zasadniczo czarna, z długimi rękawami, którą kapłani noszą pod ubiorem liturgicznym.
Transept - nawa poprzeczna w stosunku do nawy głównej i prezbiterium
Welon na kielich - Jest to tkanina (chusta) koloru białego lub koloru ornatu, którą nakryty jest kielich do momentu przygotowania darów ofiarnych.
Zakrystia - część kościoła ( pomieszczenie) gdzie kapłan, ministranci, lektorzy i pozostali posługujący przygotowują się do uczestnictwa w liturgii, w zakrystii przechowuje się naczynia, szaty, księgi i inne sprzęty do sprawowania liturgii.

GG